Գլխավոր էջ - Главная страница-Main page
Հայաստանը Կովկաս չէ այլ Հայկական լեռնաշխարհ – Армения – это не Кавказ, а Армянское нагорье – Armenia is not the Caucasus but the Armenian Highlands
Հայաստանի Աստվածները – Боги Армении – The Gods of Armenia
Արարատ ( Սիս և Մասիս ) – Арарат (Сис и Масис) – Ararat (Sis and Masis)
Էրեբունի Երևան - Эребуни Ереван - Erebuni Yerevan
Հայք-Արատտա-Ուրարտու-Արմենիա-Айк-Аратта-Урарту-Армения-Hayq-Armenia-Aratta-Urartu
Արրատայի Աստվածները (ասորերեն – Ուրարտու)- Боги Арраты(на ассирийском – Урарту )- Gods Arrata (in Assyrian – Urartu)
Մեծ Հայք - Великая Армения -Greater Armenia
Ծոպք(Ծոփաց Աշխարհ)-Цопк(Софена)-Tzopk (Sophena)
Փոքր Հայք - Малая Армения - Lesser Armenia
Կիլիկիա - Киликия - Cilicia
Կոմագենա - Кемагена - Komagena
Հայոց Միջագետք - Армянское Неждуречие - Armenian Mesopotamy
Արցախ - Ուրտեխե Арцах - Уртехе Artsakh - Urtekhe
Էթիունի համադաշնություն Союз Этиуни Etiuni union
Ծոփք - Цопк(Софена) -Tzopk (Sophena)
Ինչպես ն շվել է, ք.ա. 190 թ Մագնեսիայի ճակատամարտից հետո ստեղծված նպաստավոր իրդարությունից օգտվելով Արտաշեսը ՄԵծ Հայքում ,իկս Զարեհը ծոփքում վերականգնեցին անկախությունը.Ենթադրվում է ,որ նրանք երկուսն Էլ Հայկազուն - Երվանդունիների շառավիղներից էին:
Զարեհ Արքայի մահվանից հետո, Արտաշես Առաջինը փորձեց Ծոփի թագաորությունը Վերամիավորել Մեծ Հայքին Ինչը սակայն ձախողվեց Կապադովկիայի միջամտության հետևանքով:Ծոփքի գահին Զարեհին Հաջորդեց Արկաթիոսը,որը հիմնեց նոր մայրաքաղաք Արկաթիոկերտը-Արշամակետը:
Ք.Ա 165 թ. Սելևկյան Արքա Անտիոթոս IV Եպիփանեսը մեծ Հայքի դեմ Անհաջող Արշավանքից հետո Ներխուժեց ծոփք և գրավեծ Ա Արկաթիոկերտը-Արշամակետը:
Արքատոքոս սպանվեց Անտիոքս IV Ծոպքում Գահ բարձրացվերց Քսերքսես անունով իր դրածոին(մեղզանում Անտիէոս IV ի կողմից քսերքսեսին ծոպքում գահ բարձրացնելու այս դրվագը հաճախ թյուրիմացաբար վերագրվել է Սելեֆկյան մեկ այլ արքային՝Անտիոքս III ժամանակաշրջանին,որի պատճառով ել քսերքսես սխալմամբ համարվել է ք . ա . III դարում իշխած Ծոփքի Արքա):
Ք.Ա. 164 թ. Անտիոքոս IV մահից հետո Արշամի-Արքաթիոսի Եղբայր Միհրաբուզանեսը (Մերուժան) վերականգնեց Ծոփքի թագավորության Անկախությունը:
Մերուժանից հետո Ծոփքի մասին ստույգ Տեղեկությոններ չունենք:Ք.ա. 94 թ. ,Երբ Տիգրան II Մեծը Ծոփքի թագավորությունը միավորեց Մեծ Հայքին,Այնտեղ Իշխում էր Արտանես Արքան:Դրանով ավարտվեց Ծոփքի որպես անկախ թագավորության պատմությունը:
Ք.ա. 66 թ. Արտաշատում Հայաստանի և Հռոմի միջև կնքվեց Հաշտության պայմանագիր,որի կետերից մեկի համաձայն Տիգրան II Մեծի որդի Տիգրան կրտեսերը պետք է թագավոր ճանաչվեր Ծոպքում և Կորճայքում,Իկս Հոր մահից հետո ամբողջ Մեծ Հայքում:Դա սակայն չիրականացավ, քանի թր Տիգրան կրտսերը ձերբակալվեց և արտաքսվեց Հռոմ:
Ծոփքի թագավորության պետական կառուցվացքի մասին գրեթե տեղեկություններ չունենք:Պետք է ենթադրել որ այն նունյնական (կյամ գոնե նման) էր Մեծ Հայքի թագավորության պետական կառուցվացքին:
Цопк(Софена) -Tzopk (Sophena)
Столица: Амида (Амид). ок. 322—189 к Малой Армении. About 322 - 189 to Armenia Minor
1. Аршам (сатрап ок. 240 − 220). Arsham (satrap about 240 - 220 b.c.e.)
Столица: Аршамакерт (satrap about 240 - 130 b.c.e.)
2. Ксеркс (ок. 220—190).Kserks (Xerx) (about 220 - 190)
3. Зарех (Зариатр)(ок. 190—160, царь с 189)
Zareh (Zariatr) (about 190 - 160, king since 189) .
4.Արշամ II Արկաթիոսը- Arsham II or Arkatios - (160-159)
5. Меружан (Митробазан)(ок. 160—130) Mehrujan (Mitrozaban) (about 159 - 130) .
6.94 до Р. Х. — 37 Р. Х. к Великой Армении. 94 b.c.e. - 37 c.e. to Greater Armenia
7.Артан (бдешх ок. 90 − 70) Artan (bdeshx about 90 - 70 b.c.e.)
8.Сохем (ок. 54 − 23).
Sohem (about 54 - 23)
9.337 − 387 Р. Х. к Парфянскому царству. 337 - 387 to Parthian kingdom
10.387 к Византии (провинции Третья и Четвёртая Армения).
11.387 to Byzantium (provinces Third and Fourth Armenia)
Материал скомпонован и отредактирован: Аршам Агамалян